Op 25 september, World Lung Day, presenteerde Longfonds
de nieuwe Gezonde Lucht Check. Deze toont de actuele luchtkwaliteit op basis
van een ingevoerde postcode en huisnummer en geeft advies.
De luchtkwaliteit in
Gelderland is matig. Het fijnstofgehalte overschrijdt gedurende 73 dagen per
jaar de veilige norm. Dit is schadelijk voor de gezondheid. De lucht in de
gemeente Elburg is het vaakst gezond, terwijl Lingewaard en Nijmegen
de ongezondste lucht hebben.
Het gezondst
Landelijk gezien is de
lucht het gezondst op Vlieland en Terschelling. In de overige provincies ademen
inwoners twee tot drie maanden per jaar ongezonde lucht in.
Directeur Longfonds Károly
Illy: “Deze Gezonde Lucht Check maakt je bewuster van de lucht die je inademt.
De luchtkwaliteit moet en kan beter en daar kan iedereen bij helpen. Neem
bijvoorbeeld vaker de fiets of het openbaar vervoer in plaats van de auto en
zoek een alternatief voor houtstook want dat is funest voor de longen. Verder
roepen wij de politiek op om extra maatregelen te nemen om de lucht gezonder te
maken.”
Meest actuele luchtkwaliteit
De Gezonde Lucht Check
is te vinden op
https://www.longfonds.nl/gezondelucht.
Ieder uur worden de gegevens ververst. Bij slechte luchtkwaliteit geeft de
check advies zoals: sport als dat kan binnen in plaats van buiten en sluit je ramen. De
GLC maakt gebruik van data van het RIVM. De adviezen zijn ook tot stand gekomen
in samenwerking met het RIVM, longgezondheidsexperts en mensen met een
longziekte.
Ademhalen
Per dag halen we 20.000
keer adem. Daarom is gezonde lucht zo belangrijk. Helaas is de lucht in
Nederland bijna overal ongezond. Dat is slecht voor iedereen en zeker voor de
1,2 miljoen mensen met een longziekte zoals astma, COPD en longkanker. 20 procent van
de kinderen met astma krijgt dit door luchtvervuiling. Ieder jaar weer
overlijden 12.000 mensen vroegtijdig door ongezonde lucht en door
luchtvervuiling leven mensen gemiddeld dertien maanden korter.
83 procent van de
Nederlanders vindt het belangrijk dat de lucht in Nederland gezond is. Terwijl
ze de luchtkwaliteit beoordelen met een magere 6,2. Dit onderstreept de zorg
onder de bevolking over de lucht die we inademen.
Vier tips om longen te beschermen tegen ongezonde lucht
1. Laat de auto eens staan
Pak liever de fiets
dan de auto als je op pad gaat. Is de reis te lang om te fietsen? Kies dan voor
de trein, tram of bus. Minder uitlaatgassen betekent gezondere lucht.
2. Stook geen hout
Verwarm je huis niet
door hout te stoken. Daar komt veel ongezonde fijnstof bij vrij. Kies voor
gezelligheid en warmte met bijvoorbeeld een elektrische
haard.
3. Bewegen in de frisse buitenlucht
Kies het liefst voor
een ommetje door een park, de duinen of het bos i.p.v. langs een drukke weg.
4. Ventileer je woning
Woon je aan een drukke
weg? Blijf goed ventileren, maar let op als je ramen open zet. Lucht dan niet
aan de straatzijde en niet tijdens de spits.
Gezonde en ongezonde lucht
Ongezonde lucht komt
bijvoorbeeld van verkeer, houtstook, veehouderij en industrie. Drie ongezonde
stoffen in de lucht bepalen samen de score van de Gezonde Lucht Check. Dit zijn
fijnstof, stikstofdioxide en ozon. Fijnstofdeeltjes zijn het meest schadelijk
voor de gezondheid.
In Nederland zijn er
teveel dagen per jaar teveel fijnstofdeeltjes in de lucht. Volgens de
Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) mag dit niet meer dan 4 dagen per jaar zijn
maar in Nederland gebeurt dit maar liefst 71 dagen per jaar.
Gezondste lucht top-3 van gemeenten in de provincie Gelderland
1. Elburg (67 dagen)
2. Epe, Nunspeet en
Oldebroek (68 dagen)
3. Hattem en Heerde (70
dagen)
Ongezondste lucht top-3 van gemeenten in de provincie Gelderland
1. Lingewaard en Nijmegen
(82 dagen)
2. Berg en Dal, Duiven,
Oude IJsselstreek, Westervoort, Wijchen en Winterswijk (81 dagen)
3. Heumen, Montferland,
Oost Gelre en Tiel (80 dagen)
Ongezonde lucht per provincie (met aantal dagen per jaar dat er teveel
fijnstof in de lucht zit):
1. Limburg (94 dagen per
jaar teveel fijnstof in de lucht)
2. Noord-Brabant (87
dagen)
3. Zeeland (84 dagen)
4. Utrecht (78 dagen)
5. Gelderland en
Overijssel (beide 73 dagen)
6. Zuid-Holland (71
dagen)
7. Flevoland (69 dagen)
8. Drenthe (65 dagen)
9. Noord-Holland (63
dagen)
10. Friesland en Groningen
(beide 58 dagen)
Net als fijnstof is
ook stikstofdioxide ongezond. In de buitenlucht komt dat vooral van wegverkeer.
Volgens de nieuwste gezondheidskundige advieswaarden van de WHO (uit 2021) mag
de hoeveelheid stikstofdioxide niet boven de 10 µg/m3 zijn.
Ongezonde lucht door blootstelling aan stikstofdioxide per provincie:
1. Zuid-Holland (18,8
µg/m3 stikstofdioxide)
2. Utrecht (15,4 µg/m3)
3. Noord-Holland (15,2
µg/m3)
4. Noord-Brabant (14,4
µg/m3)
5. Gelderland (12,9 µg/m3)
6. Zeeland en Limburg
(beide 12,6 µg/m3)
7. Overijssel (10,6 µg/m3)
8. Flevoland (10,1 µg/m3)
9. Groningen (8,5 µg/m3)
10. Drenthe (8,1 µg/m3)
11. Friesland (7,6 µg/m3)