De Amsterdamse School bij het Openluchtmuseum

In wat voor huis woon jij? Waarschijnlijk op een plek met moderne voorzieningen, zoals een badkamer, een stromend toilet en een keuken.

Dat zijn faciliteiten die we nu als vanzelfsprekend beschouwen, maar die er niet altijd zijn geweest. Wist je bijvoorbeeld dat het pas in 1965 verplicht werd om nieuwe huizen van een badkamer te voorzien? Op welke manier zijn de woon- en leefomstandigheden door de jaren heen veranderd? Binnen dit thema kon je de afgelopen maand verschillende video’s, artikelen én een podcast vinden via het Openlucht Museum .

In het begin van de twintigste eeuw woonden veel Nederlanders onder vreselijke omstandigheden in krotten. Je kent het wel van de Westerstraat in het Nederlands Openluchtmuseum. Ook was er woningnood. Nieuwe grote woningbouwprojecten moesten daar verandering inbrengen. Voor goede architecten was tussen de twee wereldoorlogen veel werk en dat bood mogelijkheden voor hun creativiteit.

De Amsterdamse School ontstond in Amsterdam. Jonge architecten kwamen hier bij elkaar en verzetten zich met hun werk tegen de meer traditionele manier van bouwen van dat moment. Maar belangrijker: de werkende klasse verdiende het in hun ogen ook om trots te zijn op een eigen thuis, om een eigen arbeiderspaleisje te bezitten.

De Amsterdamse School dook in verschillende gedaantes op in onze straten en beperkte zich niet alleen tot woonblokken. In het museum vind je bijvoorbeeld een urinoir uit Deventer. Als je goed kijkt naar het urinoir, zie je hoe er gespeeld is met oranje en donkerrood baksteen. Op het eerste gezicht, valt de Amsterdamse School niet altijd meteen op. De architecten kozen immers gewoon voor baksteen. Wat de bouwstijl echter anders maakt is het speelse gemak waarmee het traditionele baksteen in verschillende kleuren wordt toegepast, of onderdeel wordt van kronkelende metselwerken. De Amsterdamse School heeft fantasie.

De kunstenaars van de Amsterdamse School hebben baksteen kleur gegeven. Van meubels tot grote woonblokken, Nederland kreeg er in de eerste helft van de twintigste eeuw een nieuwe speelse bouwstijl bij.

Nu je niet naar het museum kunt, is het misschien een troostende gedachte dat heel Nederland eigenlijk een museum is. Ben je door de maatregelen rond de coronacrisis meer gaan wandelen, kijk dan wat vaker om je heen of omhoog. Net als in een museum, vindt niet iedereen de Amsterdamse School mooi, maar je kunt er in elk geval een hoop in ontdekken.