Gemeente gaat welzijn en zorg anders organiseren

Gemeente Lingewaard wil de sociale basis versterken. De sociale basis zorgt ervoor dat mensen mee kunnen doen en brengt mensen bij elkaar.

De sociale basis bestaat uit alle inwoners, vrijwilligers, organisaties en netwerken die zich inzetten voor een veilige, gezonde en fijne plek om met elkaar samen te leven.

In Lingewaard hebben we een goede sociale basis. We hebben een sterk verenigingsleven, goede voorzieningen en vooral: we kijken om naar elkaar. Toch moeten we ook hier de sociale basis verder versterken. Wethouder Aart Slob, verantwoordelijk voor welzijn en zorg, legt uit waarom dat zo belangrijk is.

“Als we doorgaan zoals we het nu doen, kan het systeem vastlopen. Dan kunnen niet alle inwoners meer de ondersteuning krijgen die ze nodig hebben. De vraag naar zorg en hulp neemt toe en er zijn te weinig zorgmedewerkers. Willen we welzijn en zorg beschikbaar houden, dan moeten we anders gaan werken. En we moeten veel meer gaan samenwerken: gemeente, zorg- en welzijnsorganisaties, scholen, vrijwilligers en inwoners.”

Lingewaard gaat het welzijnswerk anders organiseren. Vanaf 2026 komt er één organisatie die veel taken op het gebied van welzijn en zorg uitvoert. “Het huidige aanbod van hulp is verdeeld over verschillende organisaties. Dit maakt het moeilijk voor mensen om te weten waar ze terecht kunnen. Door alles onder één organisatie te, wordt het duidelijker voor inwoners waar ze moeten zijn voor hulp”, aldus Aart Slob.

Lingewaard is niet de enige gemeente die een andere koers gaat varen. De vraag naar zorg en hulpverlening in Nederland neemt sterk toe. Hierdoor staan ook de taken van gemeenten onder druk. Oudere mensen blijven langer zelfstandig wonen en hebben meer hulp nodig, maar ook de vraag naar jeugdzorg neemt sterk toe. Door de vergrijzing schat het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) in dat, wanneer wij zorg op dezelfde manier in blijven zetten als nu, 1 op de 4 mensen in 2040 in de zorg moet werken. Nu is dat nog 1 op de 7 mensen. En we zien nu al dat het moeilijk is om vacatures in te vullen.

We hebben allemaal met de sociale basis te maken. Het gaat om alles in een buurt, wijk of dorp waar bewoners iets aan kunnen hebben. Het gaat over ontmoeten en ondersteunen en over ontplooien en ontspannen. Over burenhulp, het vervoer van leerlingen of ouderen, de sportvereniging, een koffieochtend, vrijwilligerswerk, inwonersinitiatieven, de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (Wmo) en nog veel meer. Het gaat om zaken die eraan bijdragen dat inwoners kunnen meedoen en samenleven.

Aart Slob: “We willen de sociale basis versterken door het verbeteren van de mogelijkheden voor inwoners om elkaar dichtbij huis te ontmoeten, zich te ontplooien, te ontspannen en elkaar te helpen. Daarnaast willen we de mogelijkheden verbeteren voor laagdrempelige ondersteuning en voorzieningen in de buurt. In Lingewaard moet iedereen mee kunnen doen, ongeacht leeftijd of achtergrond. En wie daarbij hulp nodig heeft, moet die hulp snel en gemakkelijk kunnen vinden.”

De gemeente wil de komende jaren ook meer inzetten op preventie: problemen van mensen zoveel mogelijk voorkomen. Daarvoor is het belangrijk dat we eerder signaleren dat er iets aan de hand is. Gemeente en zorgprofessionals, maar bijvoorbeeld ook docenten, familie en buurtbewoners.

In elke woonkern komen met ingang van 2026 sociale teams bij wie inwoners met hun vragen of zorgen terecht kunnen. Aart Slob: “We bieden straks hulp op plaatsen waar mensen vaak komen, zoals scholen, buurthuizen of andere ontmoetingsplekken.” De gemeente speelt een belangrijke rol in de sociale basis. Ze faciliteert activiteiten, zodat mensen elkaar kunnen ontmoeten en sociale contacten te bevorderen, zoals eetcafés en workshops. Ook biedt de gemeente hulp aan mensen die dat nodig hebben, zoals ouderen en gezinnen. Daarnaast zorgt de gemeente voor voorzieningen, zoals buurthuizen en speeltuinen, waar iedereen samen kan komen.

"Mensen moeten elkaar kunnen ontmoeten en betekenisvolle contacten kunnen onderhouden. Daarom vind ik het belangrijk om ontmoetingsplekken en activiteiten te steunen die sociale netwerken versterken, zoals dorpshuizen en culturele evenementen," aldus Aart Slob. “Ik zie als wethouder hoe inwoners voor elkaar zorgen. Een goed voorbeeld hiervan is het rijke verenigingsleven in Lingewaard. We moeten deze verbondenheid koesteren. Het is mooi om te zien dat mensen voor zichzelf en voor elkaar zorgen en dat zij onderdeel zijn van een gemeenschap. Hiervoor is een breed en laagdrempelig aanbod van activiteiten en ondersteuning nodig.”

De sociale basis helpt inwoners om hun eigen kracht te gebruiken. Of het nu gaat om het deelnemen aan activiteiten of het doen van vrijwilligerswerk. "Veel mensen willen iets voor anderen betekenen. En als ze zelf hulp nodig hebben, kan het vaak gemakkelijker zijn om eerst hulp te vragen binnen het eigen netwerk," legt Aart Slob uit. “Kwetsbare mensen moeten altijd hulp kunnen krijgen. Daar blijft ook de gemeente zich voor inzetten."

De Stichting Welzijn Lingewaard (SWL) stopt eind 2025. Belangrijk: het huidige aanbod van SWL blijft tot eind 2025 gewoon beschikbaar.

Vanaf 2026 zal er één organisatie verantwoordelijk zijn voor bijna alle taken in de sociale basis in gemeente Lingewaard. Deze aanbieder moet zorgen voor betere mogelijkheden voor inwoners om elkaar laagdrempelig te ontmoeten, activiteiten te doen en elkaar te helpen. En voor een duidelijker en toegankelijker aanbod van hulp en voorzieningen.

Wil je meer weten over het project Versterking Sociale Basis? Bekijk hier meer informatie.